Mesane Kanseri Nedir?
Mesane kanseri, idrarın depolandığı ve vücuttan atıldığı organ olan mesanede başlayan bir kanser türüdür. Genellikle mesanenin iç yüzeyini kaplayan hücrelerde (ürotelyum) oluşur. Bu kanser türü genellikle erken evrede teşhis edilir ve tedaviye yanıt verme oranı yüksektir. Ancak bazı durumlarda daha agresif olabilir ve mesane duvarına veya diğer organlara yayılabilir.
Mesane kanseri, dünya genelinde en sık görülen 10 kanser türünden biridir.
Her yıl yaklaşık 570.000 yeni vaka teşhis edilmektedir.
Erkeklerde kadınlara oranla 3 kat daha sık görülür.
En yaygın yaş aralığı 60 yaş üzeridir.
Türkiye'de Durum: Mesane kanseri, Türkiye'de özellikle erkeklerde sigara kullanımı nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. Erkeklerde en sık görülen kanserler arasında ilk 5’te yer almaktadır.
Mesane kanseri gelişme riskini artıran başlıca faktörler şunlardır:
Sigara Kullanımı:
En önemli risk faktörüdür. Sigara içenlerde mesane kanseri riski içmeyenlere göre 3-4 kat daha fazladır.
Tütün dumanındaki kimyasal maddeler idrar yoluyla atılır ve mesane hücrelerine zarar verir.
Kimyasal Maddelere Maruziyet:
Boya, kauçuk, deri ve tekstil sanayilerinde çalışan kişilerde risk artar. Özellikle aromatik aminlere maruz kalmak önemli bir risk faktörüdür.
Kronik Mesane Enfeksiyonları ve İrritasyonlar:
Uzun süreli enfeksiyonlar veya kateter kullanımı mesane kanseri riskini artırabilir.
Ailede Mesane Kanseri Öyküsü:
Genetik yatkınlık riski artırabilir.
İleri Yaş ve Erkek Cinsiyet:
Mesane kanseri genellikle yaşlı bireylerde ve erkeklerde daha yaygındır.
Mesane kanseri erken evrede belirtiler gösterebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:
İdrarda Kan (Hematüri): İdrarda ağrısız bir şekilde görülen kan en sık karşılaşılan belirtidir. Kan, gözle görülebilir veya mikroskobik düzeyde olabilir.
Sık İdrara Çıkma: Ani idrar yapma isteği ve sık idrara çıkma.
İdrar Yaparken Yanma veya Ağrı: İdrar yollarında rahatsızlık hissi.
Pelvik Bölge veya Bel Ağrısı: Daha ileri evrelerde ortaya çıkabilir.
İdrar Akışında Zorluk: İdrar yaparken zorlanma veya tam boşalamama hissi.
Ürotelyal Karsinom (Transisyonel Hücreli Karsinom):
Mesane kanserlerinin %90’ından sorumludur. Mesanenin iç yüzeyini kaplayan ürotelyal hücrelerde başlar.
Skuamöz Hücreli Karsinom:
Kronik enfeksiyonlar veya irritasyonlar sonucu gelişebilir. Nadir görülür.
Adenokarsinom:
Mesanenin bez hücrelerinden kaynaklanır. Çok nadir bir türdür.
Mesane kanseri tedavisi, kanserin evresine, türüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.
1. Cerrahi:
Transüretral Rezeksiyon (TUR):
Erken evre mesane kanserlerinde tümörün cerrahi olarak çıkarılmasıdır.
Radikal Sistektomi:
Mesanenin tamamen çıkarılmasıdır. Gerekirse lenf düğümleri de alınır. Erkeklerde prostat, kadınlarda rahim ve yumurtalıklar da çıkarılabilir.
Rekonstrüktif Cerrahi:
Mesane çıkarıldıktan sonra yeni bir idrar depolama yolu oluşturulur (örneğin, neobladder).
2. İmmünoterapi:
BCG Tedavisi:
Mesane içine verilen bağışıklık sistemi güçlendirici bir tedavidir. Özellikle erken evrelerde oldukça etkili bir yöntemdir.
3. Kemoterapi:
Mesane İçine Kemoterapi (İntravezikal Kemoterapi):
Kanser hücrelerini yok etmek için doğrudan mesaneye ilaç verilmesi.
Sistemik Kemoterapi:
İleri evrelerde, kanserin yayılmasını kontrol etmek için damar yoluyla uygulanan tedavi.
4. Radyoterapi:
Radyoterapi, bazı durumlarda cerrahiye alternatif veya tamamlayıcı bir tedavi yöntemi olarak kullanılır.
5. Hedefe Yönelik Tedaviler:
Kanser hücrelerindeki spesifik moleküler değişiklikleri hedef alan ilaçlarla tedavi edilir.
Sigara İçmeyi Bırakın: Sigara kullanmamak, mesane kanserinden korunmanın en etkili yollarından biridir.
Kimyasal Maddelere Maruziyeti Azaltın: Riskli iş kollarında çalışanlar, koruyucu önlemler almalıdır.
Bol Su İçin: Düzenli su tüketimi mesanenin temizlenmesine yardımcı olabilir.
Düzenli Sağlık Kontrolleri: Özellikle risk grubundaysanız, belirtiler ortaya çıkmadan önce düzenli taramalar yaptırın.
Mesane kanseri, erken teşhis edildiğinde yüksek oranda tedavi edilebilir bir hastalıktır. İdrar rengindeki değişiklikler veya diğer belirtiler fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve düzenli kontrollerle mesane kanseri riskinizi azaltabilirsiniz.