Lokal Ablatif Tedavi

Lokal Ablatif Tedavilerin Çalışma Prensibi

Bu tedavi yöntemleri, sadece tümörün olduğu bölgeyi hedef alarak çevredeki sağlıklı dokulara zarar vermeden kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlar. Lokal ablasyon, genellikle görüntüleme yöntemleri (ultrason, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans) eşliğinde gerçekleştirilir, böylece işlem sırasında yüksek hassasiyet sağlanır.

Lokal Ablatif Tedavi Türleri

1. Radyofrekans Ablasyon (RFA):

• Nasıl Çalışır?: RFA, tümör hücrelerini yok etmek için yüksek frekanslı elektrik akımı kullanır. Bu akım, tümör dokusunda ısı oluşturarak hücreleri öldürür.

• Nerelerde Kullanılır?: Karaciğer, akciğer, böbrek ve kemik metastazlarında yaygın olarak kullanılır.

2. Mikrodalga Ablasyon (MWA):

• Nasıl Çalışır?: Mikrodalga enerjisi kullanılarak tümör dokusu ısıtılır ve yok edilir. Daha büyük tümörlerde ve RFA'ya kıyasla daha hızlı bir tedavi yöntemi sunar.

• Nerelerde Kullanılır?: Karaciğer ve akciğer tümörlerinde etkilidir.

3. Krioablasyon (Dondurma Yöntemi):

• Nasıl Çalışır?: Tümör dokusu, çok düşük sıcaklıklara (-40°C ve altı) dondurularak yok edilir. Bu işlem, tümörün bulunduğu bölgeye bir prob yerleştirilerek gerçekleştirilir.

• Nerelerde Kullanılır?: Böbrek, prostat ve yumuşak doku tümörlerinde tercih edilir.

4. Alkol Ablasyonu (Perkütan Etanol Enjeksiyonu):

• Nasıl Çalışır?: Yüksek konsantrasyonlu alkol, ince bir iğne aracılığıyla tümör dokusuna enjekte edilir. Alkol, tümör hücrelerini yok ederek büyümeyi durdurur.

• Nerelerde Kullanılır?: Özellikle karaciğer tümörlerinde kullanılır.

5. Lazer Ablasyonu:

• Nasıl Çalışır?: Tümör hücreleri, lazer ışığı kullanılarak yok edilir.

• Nerelerde Kullanılır?: Beyin, karaciğer ve akciğer tümörlerinde kullanılır.

6. Irreversible Electroporation (IRE) - NanoKnife:

• Nasıl Çalışır?: Elektrik darbeleri kullanarak kanser hücrelerinin membran yapısını bozar ve hücre ölümüne neden olur.

• Nerelerde Kullanılır?: Karaciğer, pankreas ve prostat kanserlerinde tercih edilir.

Hangi Kanserlerde Kullanılır?

Lokal ablasyon tedavileri genellikle küçük ve sınırlı tümörlerin tedavisinde kullanılır. Aşağıdaki kanser türlerinde etkili olabilir:

• Karaciğer Kanseri: Hepatoselüler karsinom veya metastazların tedavisinde.

• Akciğer Kanseri: Küçük hücreli dışı akciğer kanserleri veya metastazlarda.

• Böbrek Kanseri: Küçük böbrek tümörlerinde veya ameliyat yapılamayan hastalarda.

• Kemik Metastazları: Ağrıyı hafifletmek ve tümörü kontrol altına almak için.

• Prostat Kanseri: Düşük riskli veya lokalize tümörlerde.

Lokal Ablatif Tedavilerin Avantajları

• Minimal İnvazivdir: Cerrahiye gerek kalmadan uygulanabilir.

• Hızlı İyileşme Süresi: Hastalar genellikle kısa sürede günlük aktivitelerine dönebilir.

• Çevre Dokulara Daha Az Zarar: Sadece tümör dokusunu hedef alır.

• Tekrarlanabilir: Gerekirse işlem aynı bölgede tekrar edilebilir.

Yan Etkiler ve Komplikasyonlar

Lokal ablasyon tedavileri genellikle güvenli prosedürlerdir, ancak bazı yan etkiler görülebilir:

• Uygulama bölgesinde ağrı veya hassasiyet.

• Hafif kanama veya enfeksiyon riski.

• Tümörün bulunduğu organa bağlı olarak geçici disfonksiyon (örneğin karaciğer fonksiyonlarında geçici bozulma).

• Nadiren, tümör çevresindeki sağlıklı dokuların etkilenmesi.

Tedavi Süreci

1. Hazırlık: Tedavi öncesinde tümörün boyutu, yeri ve hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir. Görüntüleme yöntemleri (BT, MR veya ultrason) kullanılarak işlem planlanır.

2. Uygulama: Lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilir. Tedavi sırasında görüntüleme teknikleriyle tümörün hedef alınması sağlanır.

3. İyileşme Süreci: İşlem sonrası genellikle kısa süreli bir hastane yatışı gerekebilir. Yan etkiler ve komplikasyonlar izlenir.

Sonuç

Lokal ablasyon tedavileri, kanser tedavisinde minimal invaziv bir seçenek sunarak hem tedavi etkinliğini artırır hem de hastaların yaşam kalitesini korur. Cerrahi yapılamayan hastalarda veya tamamlayıcı tedavi yöntemi olarak önemli bir yere sahiptir. Bu yöntem, kanserin türüne ve evresine göre onkoloji ekibi tarafından planlanmalıdır.